Opis

Dookoła ludzkich słabości

Wiadomo – nawet najdłuższa podróż zaczyna się od pierwszego kroku. Opuszczenia tego, co znane, bliskie, wyruszenia naprzeciw przygodom i niebezpieczeństwom. I to wcale nie takie łatwe – uczynić ten jeden krok, by wyjść poza ogrodzenie własnego domu. Pragnienie poznawania musi przeważyć lęk i obawy.

Tym bardziej warto docenić odwagę Pacy, która samotnie wyrusza w podróż dookoła świata, chociaż jej wyprawa zdecydowanie nie przypomina klasycznych wojaży (codziennie wieczorem dziewczynka wraca do domu). Ale każdego kolejnego dnia rozpoczyna swą podróż na nowo: przechodzi przez ogrodową furtkę i zagłębia się w las. A tam…

Tam spotyka dziwaczne stwory, tylko trochę podobne do ludzi. Kim są? Zdradzają ich imiona: Leń, Grubas, Złośnik, Zazdrośnik, Lekkoduch, Chciwiec, Pychacz. Każde spotkanie to odkrycie, choć rozmowy z tak wyrazistymi typami bywają doprawdy irytujące. Paca nieraz złości się i gniewa, irytuje, obraża albo krzyczy, ale też każdego próbuje poznać (zastanawiając się: co by było, gdyby wszyscy zachowywali się tak jak ty?), z każdym chciałaby się pobawić. I tak z Leniem próbuje rządzić królestwem, z Lekkoduchem stworzyć dom (ale bardzo szybko odkrywa: nie ma zabawy w rodzinę z Lekkoduchem!), a z Chciwcem wcielić się w policjanta i złodzieja. A choć zabawy te trudno uznać za szczególnie udane, każda „porażka” stanowi dla Pacy cenną lekcję.

Bo zachowanie tych przejaskrawionych postaci wiele mówi – jak łatwo się domyślić – o ludziach w ogóle. Co ciekawe, wyolbrzymiając ich ułomności, słabości, Ludwik Janion (wydający się pozostawać pod wpływem Małego księcia) nie czyni swych bohaterów jednoznacznie negatywnymi. Np. nicnierobiący Leń szczyci się tym, że niczego nie psuje, a Grubas wręcz promieniuje radością. Trudno jednak uniknąć refleksji, że tego rodzaju zabieg – ukazywanie ludzkiej złożoności, niejednoznaczności – w tym kontekście jest dość kontrowersyjny. Czy aby na pewno opisując postacie reprezentujące siedem grzechów głównych, powinno się wskazywać ich dobre strony?

Pewne zastrzeżenia mogą budzić ilustracje Zbigniewa Karaszewskiego. Z jednej strony intrygują swą oryginalnością, niebanalnością, ciekawą kolorystyką, pozwalającą uchwycić tajemniczą, niepowtarzalną leśną aurę. Z drugiej zaś pojawiające się tu postacie wprost rażą brzydotą. Nie każdemu przypadną więc do gustu, nawet jeśli to zabieg celowy twórcy.

Spotykając każdego z odstraszających trochę stworów, Paca sporo dowiaduje się o sobie. I to nadaje jej podróży charakter wielowymiarowy. Nie przemieszcza się wprawdzie zbyt spektakularnie w sensie geograficznym – pokonuje zaledwie kilkanaście metrów – ale podróżuje za to dookoła świata ludzkich słabości, a także niejako w głąb siebie.

W podobną podróż może wyruszyć każdy. Zwłaszcza, jeśli będzie bacznie przyglądać się światu i spróbuje poznawać, zamiast w pośpiechu mijać, innych ludzi. Nawet jeżeli na pierwszy rzut oka nie wyglądają zbyt sympatycznie i nie są szczególnie mili.

Tyle że do takiej podróży – jak do każdej innej – potrzeba odwagi.